Yaşlanmayla birlikte vücudumuzla birlikte ağız bölgemizde de değişimler görülmeye başlar. Bunlar genel olarak diş renginde ortaya çıkan koyuluk, diş kaybı, tükürük miktarında azalma, diş eti çekilmesi, tat duyusu azalmasıdır. Uzun zamandır kullanılan protezler, ağız içerisinde doku bütünlüğünü etkileyen değişikliklere sebep olur. Çiğneme fonksiyonu gibi durumları da olumsuz etkiler. Yaşlı hastaların pek çoğu özellikle kadınlar kemik erimesi ile karşı karşıya kalır, yüz ve dudaklarda olan çöküntü ve diş kayıpları gibi durumlar bu hastalığın sonuçlarıdır. Protez kullanan hastalarda özellikle alt çenede meydana gelen kemik yıkımı ilerlediği zaman, çene kemiklerinde incelme olur ve bıçak gibi keskin hale gelir. Bunun sonucunda da protez kullanılmasını zorlaştırır.  Bu kemik yıkılarını engellemek için fonksiyon gösteren dişlerin ya da bu dişlerin köklerinin ağız içinde tutulması gerekir. Diş kaybı durumlarında kemiklerin erimesini engelleyen tedavi yöntemi ise implantlardır.

Yaşlılarda Ağızda Meydana Gelen Diğer Hastalıklar Nelerdir?

Yaş ilerledikçe ağız içerisindeki tükürük miktarında azalmalar meydana gelir. Bu durumun sonucunda da bakteriyel plaklarda artık görülür. Dolayısıyla diş eti hastalıkları ve çürükler meydana gelir. Ağız içi dokuların direnç kaybı, ağız kuruluğu ve ağızda meydana gelen yaralara sık sık rastlanır. Dilde yanma, ağrı ve kaşıntı da ortaya çıkabilir.

Hareketli protezler, ağız içinde geniş yüzeyleri sararak tat almayı engelleyebilen protezlerdir. Tat hassasiyetinin azalması durumunda yaşlı olan bireyde şeker ve tuz tüketme isteği artar. Bu durumun sonucunda sistemik problemler meydana gelir.

Eklemde oluşmaya başlayan problemler sonucunda, ağzın açılması esnasında sesler duyulur. Hatalı yapılan dolgu ve protezler de çiğneme yüzeyinde değişiklik oluşturur, üst ve alt çene dişlerinin kapanma ilişkisinin bozarak eklem problemlerini tetikleyebilir.

İlaç kullanmak, kronik hastalıklar, tat duyusu azalması, hareketin azalması, besin alımının az olması gibi durumlar haricinde sosyal ve psikolojik durumlar da ağız içi hastalıklarına yol açabilir.

Yaşlıların Ağzındaki Rahatsızlıklar Neden Oluşur?

Ağız sağlığının kötü olması ve bozulması yaşlanma ile birlikte oluşan bir durum değildir. Sistemik hastalıklara, ilaç kullanmaya, dengeli ve yetersiz beslenmeye, yetersiz yapılan ağız bakımına bağlı olan bir durumdur. Yaşlanmayla birlikte el hareketlerinin azalması fırçalamada yetersizliklere neden olabilir.

Yaşlılıkta artan diş kayıpları, ağızdaki problemlerin yıllar geçtikçe birikmesinden kaynaklanır. Bunun yanı sıra genetik faktörler, psikolojik durumlar da diş sağlığını etkileyen önemli durumlar olarak bilinir.

Sistemik hastalıklar, kullanılan ilaçlar ve yıllar içinde diş etine gelen kuvvetler dişlerin kök yüzeylerinde açılmalara neden olur. Kök yüzeyleri çürümeye daha dayanıksızdır. Sonuç olarak yaşlı hastalarda kök çürükleri görülür.

Yaşlılar Ağız Bakımını Nasıl Yapmalıdır?

• Ağız bakımı yaşa göre değişiklik göstermez. Günde iki defa diş fırçalamak ve diş aralarının temizliğini sağlamak için diş ipi ve arayüz fırçalarından yararlanmak her yaş için ideal ağız hijyenini oluşturur. Ancak kişilerde bulunan ekstra durumlar (el hareketlerinde azalma, protez kullanma, stres vs.) ek önlemler gerektirir.
• Yaşlıların ağız kontrolü yılda 2 kez olmak şartıyla gerçekleştirilmelidir. Ağız bakımını iyi yapmayan ve ağızda hastalığı bulunan kişilerde bu süre daha kısa tutulmalıdır.
• Yaşlılarda diş kayıpları daha fazla olduğu için ağızda kalan dişler, hareketli ya da sabit protezlerin tutuculuğunda önemli role sahiptir. Bu sebepten dolayı çürük dişlerin tedavisi yaşlı bireylerde ağız ve diş sağlığı tedavileri esnasında yapılmalıdır.
• Sürekli olarak alınan ilaçların pek çoğu ağız içerisinde kuruluk oluşturur. Tükürük, dişlerin çürümesine engel olan bir salgıdır. Salgıda azalma fark edildiği zaman mutlaka bir doktora gidilmesi gerekir.
• El hareketlerinde kısıtlılık olan hastalar hekimlerinin önerdiği elektronik fırçaları kullanabilir.
• Kullanılan protezler yemekten sonra mutlaka temizlenmelidir.  Altlarındaki diş etinin sağlığı için de gece yatmadan önce çıkarılıp suya konmaları tavsiye edilir.